نقش عنصر آهن در گیاهان
عنصر آهن، یكی از عناصر غذایی كم مصرف (میکروالمنت) است كه وجود آن به اندازه كافی برای رشد گیاهان کشاورزی و باغی لازم است و در تشكیل سبزینه گیاهان زراعی و باغی نقش ارزنده ای دارد. نشانه های كمبود آهن معمولاً از برگهای جوانتر گیاه شروع می شود. دراثر كمبود آهن لكه های مایل به زرد بین رگبرگهای برگهای جوان ایجاد می شود ولی رگبرگها سبز باقی می مانند. با ادامه این كمبود و در مراحل بعدی، زردی در تمام برگ به سرعت پیشرفت می كند. در موارد كمبود شدید آهن، برگها كاملاً به رنگ سفید درآمده و ممكن است سوختگی به صورت لكه هایی در تمام برگهای گیاه نمایان شود. آزمایش خاك كمبود یا كافی بودن میزان مواد غذایی قابل استفاده را مشخص می كند.
عواملي كه موجب ميشود كمبود آهن تشديد شود :
1) آهكي بودن خاكها ؛ ( pH قليايي )
به ازاء هر يك واحد افزايش pH ، حلاليت تركيبات آهن هزار مرتبه كاهش پيدا ميكند.
يعني در pH بالاتر از 7 حلاليت آهن، براي تأمين آهن مورد نياز گياه كافي نيست.
2) تهويه نامناسب خاك
3) كمي مواد آلي در خاك
4) كيفيت نامناسب آب آبياري
به خصوص غلظت زياد يون بيكربنات ، كه در جذب آهن و انتقال آن در داخل گياه ايجاد مشكل ميكند.
5) مصرف زياد كودهاي فسفري
در شرايط مصرف زياد فسفر جذب آهن را در گیاه کم میکند .
گياهان و ارقام آنها نسبت به كمبود آهن حساسيت متفاوتي دارند .
جبران كمبودآهن :
1) پيشگيري از بروز كمبود آهن
براي اين منظور بايد شرايط تهويه خاك مناسب باشد كه اين امر از طريق چند عامل صورت ميگيرد:
الف) بيل زدن زمین پاي درخت وزیرو رو کردن خاک اطراف گیاه در گلدان
ب) اضافه كردن مواد آلي به خاك
ج) بهبود كيفيت آب
د) مصرف متعادل كود حيواني و كود فسفري تا قابليت جذب آهن بالا رود .
2) كاشت ارقام و گونههاي مقاوم به كمبود آهن در باغ یا زمین زراعی
3) مديريت آبياري صحيح ؛ مصرف زياد آب باعث تغذيه نامناسب و تشديد بروز كمبود آهن ميشود.
برای جبران کمبود آهن از كود آهن کلاته FeEDTA یا کود های کلاته شده با اسید های آمینه مثل میکروپلکس آهن (ماکسفر) به صورت محلولپاشي بر روی برگ گياه می توان استفاده کرد.
کود كلات آهن FeEDDHA بهترين كود برای استفاده خاکی می باشد.